ნეოკლასიციზმი
ნეოკლასიციზმი არის დასავლური მიმდინარეობა დეკორატიულ და ვიზუალურ ხელოვნებაში,ლიტერატურაში,
მუსიკაში და არქიტექტურაში ,რომელმაც ინსპირაცია კლასიკური ხელოვნებიდ,ანტიკური ხანის კულტურიდან მიიღო.მიმდინარეობა რომში, XVIIIს-ის შუახანებში აღმოცენდა რასაც საფუძვლად არქეოლოგების მიერ აღმოჩ-
ენილი უძველესი ქალაქების,პომპეის და ჰერკულანუმის შესწავლა დაედო.რომიდან იგი გავრცელდა საფრანგეთ-
ში,რასაც ხელი შეუწყო რომში ფრანგული აკადემიის არსებობამ,ინგლისში და მეტნაკლებად ევროპის სხვა ქვეყნებში.ნეოკლასიციზმი აღიარებული იყო რომანტიზმის საწინააღმდეგო მიმართულებათ,გამომდინარე მისი ტენდენციიდან.ნეოკლასიციზმი ქადაგებს ანტიკური ხანის ღირებულებებისადმი დაბრუნებას. ძველის სტილის ამ ახალ გამოვლინებას სურდა ყველაფერი „მაღალ გემოვნებაში“ მოექცია და შეფასების კრიტერიუმად მხოლოდ ანტიკურობა აეღო.
ნეოკლასიციზმის მახასიათებელ პრინციპად სამოქალაქო ღირებულებების წინწამოწევა უნდა ჩაითვალოს.ნახატის
თემა ხშირად იყო მორალისტური,აგრეთვე პროპაგანდისტულიც ,რომელიც ამავდროულად ანტიკური საბერძნეთის და რომის თემატიკით ხასიათდებოდა.ამის თვალსაჩინო მაგალითს ფრანგი მხატვრის და ფრანგული ნეოკლასიცი-
ზმის ,ჟაკ ლუი დავიდის (1748 — 1825) შემოქმედება წარმოადგენს.დავიდი იზიარებდა განმანათლებლობის შეხედულებებს, რომ ხელოვნება ადამიანში მაღალ მოქალაქეობრივ გრძნობებს უნდა აყალიბებდეს.
ნაპოლეონი სენ–ბერნარის უღელტეხილზე
(1800 წწ)ჟაკ-ლუი დავიდი
ჰორაციების ფიცი(1784)
ჟაკ-ლუი დავიდი
ჟაკ ლუი დავიდს ეკუთვნის ნეოკლასიცისტურ სტილში შესრულებული ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ტილო
"მარატის სიკვდილი",რომელიც მან მის მეგობარს ჟან პოლ მარატის და საფრანგეთს დიდ რევოლუციას მიუძღვ-
ნა. ჟან პოლ მაკარტი საფრანგეთის რევოლუციის პერიოდში ერთ ერთი მნიშვნელოვანი ფიგურა იყო, რომელიც
სამკურნალო აბაზანების მიღბის პერიოდში მტრების მიერ შეგზავნილმა,შარლოტა კორდემ დანით მოკლა.დავი-
დის აღნიშნული ნამუშევარი დღესაც დიდ აღტაცებას იწვევს მნახველში.
მარატის სიკვდილი
(1793 წწ )ჟაკ ლუი დავიდი
ნეოკლასიციზმი არქიტექტურაში
ნეოკლასიციმი არქიტექტურაში განსაკუთრებით XVIII საუკუნის ბოლოს და XIX საუკუნის დასაწყისში აისახა.
იგი ძირითადად ბერძნულ-რომაული არქიტექტურის ელემენტებზეა მორგებული, თუმცა განანსხვავებენ ნეოკლას
იციზმს არქიტექტურაში ადგილის და დროის მიხედვით.ყველაზე ძველი ნიმუშებს ბრიტანეთს დიდი სოფლების
სახლები წარმოადგენს.შემდეგ გვხვდება დაბალი შენობები რომელიც ნახსენებ ბერძნულ სტილს იყენებს. ფრანგუ-
ლი რევოლუციის სტილი და ბოლოს უკვე იმპერიული,სადაც ეგვიტური და რომანული არქიტექტურის ელემენტების შერწყმა მოხდა.
ერთ-ერთ საინტერესო ნეოკლასიკურ ძეგლს წარმოადგენს აშშ-ს მესამე პრეზიდენტის თომას ჯეფერსონის დი-
ზაინით შექმნილი ვირჯინიის უნივერსიტეტი (1818-26).
ჰებე
ანტონიო კანოვა
ვირჯინიის უნივერსიტეტი (1818-26)
დამაარსებელი თომას ჯეფერსონი
გალერეა
წყარო:"ხელოვნება",მე-9 კლასის სახელმძღვანელო.გამომცემლობა-"მერიდიანი"